Değerli Antrenör, Öğretmen, Yönetici Arkadaşlarım ve Okurlarımız,
Yaklaşık 20 gün önce yazılarım üzerine bir arkadaşımla sohbet ederken konu liderlik üzerine yazılarıma geldi. Ve arkadaşıma, kötü liderliğin uçağı yöneten kaptan pilotun hataları kadar ölümcül olduğunu belirtmem üzerine bana Kaptan Pilot Menderes Çakıcı’nın yazmış olduğu, uçak kazalarından çıkarılan dersleri anlatan kitaptan söz etti ve ilk görüşmemizde de sağ olsun kitabı bana hediye etti.
Kitap tamamıyla yaşanmış olan uçak kazalarını, nedenlerini, çıkarılan dersleri ve çözümleri anlatan pilotlar için yazılmış teknik bir kitap. Kitabı hızla okudum. Liderlik yapan herkesi ilgilendiren çok önemli bir durum ve bir bölüm dikkatimi çekti.
Okurken kitapta dikkatimi çeken ve günümüzdeki liderlerin sorunu da olan durum şu: Uçağın donanımı ne kadar iyi olursa olsun uçağı yöneten kaptan ‘ben her şeyi biliyorum’ modundaysa ve ekibindeki yardımcı pilot, kuledeki ve yerdeki görevliler gibi çalışma arkadaşları ile koordinasyon kurmadan başına buyruk çalışıyor ise büyük kazalara neden oluyor.
Çünkü (okuduğum ve anladığım kadarı ile) uçağın uçmaya hazırlanmasından, yerden havalanması, uçuş anı, yere inmesine ve park etme sürecine kadar her bir personelin kontrol edip yapması gereken bir sürü nokta var. Ve neticesinde uyulması gereken ciddi prosedürler mevcut. Kaptan bunlardan birini dahi es geçip ‘ben biliyorum’ tarzına büründüğü an uçağın donanımlarından bağımsız önü alınamayacak felaketlere neden olabiliyor.
Değerli Antrenör, Öğretmen, Yönetici Arkadaşlarım ve Okurlarımız,
Kaptan pilot Menderes Çakıcı “Ekip Kaynak Yönetiminin (CRM) İyi Kullanılamaması” bölümünde ise şunları yazıyor:
“Ekip Kaynak Yönetiminde bütün kaynakların etkili olarak kullanılması amaçlanır. Burada kişilerin teknik ve insani becerileri harmanlanarak kullanılır. Uçağı sadece teknik beceri uçurmaz.
Bir pilotta olması gereken insani beceriler aşağıdaki gibidir:
- Karşılaşılan durumu fark etme becerisi
- Karşılaşılan durumu analiz etme becerisi
- Karar verme becerisi
- Kendine güven becerisi
- İletişim becerisi
- Liderlik becerisi
- Ortama hızlı uyum ve gerektiğinde esnek olabilme becerisi
Sivil ve askeri pilot adayları seçilirken kişilerin teknik yeteneklerinin yanında teknik olmayan bu yedi beceri dikkate alınıyor” diye belirtiyor. (1)
Değerli Antrenör, Öğretmen ve Yönetici Arkadaşlarım ve Okurlarımız,
Haklı olarak böyle bir girişi neden yaptığımı merak ediyorsunuz. Türkiye Basketbolunda son dönemlerde yaşadıklarımıza baktığımızda sanırım Türk Basketbolu için ‘MAY DAY, MAY DAY, MAY DAY’ verme zamanı geldi ve hatta geç bile kalındı.
Son dönemde yaşadığımız üç olay sanırım bu acil çağrının nedenini izah etmeme yeterli olacak. (Sene içinde yaşananlara artık hem zaman kaybı hem de tekrara düşmemek adına değinmek istemiyorum)
- Dünyadaki en prestijli turnuvalardan biri olan ve final maçının ulusal kanallarda canlı yayınlandığı U-20 Turgut Atakol Turnuvasında oynanan maçların canlı yayınlanmaması gibi istatistiklerinin de verilmemesi böyle bir çağda izahı mümkün bir durum değildir. (Aslında merak ediyorum, turnuvaya katılan takımların kendi maçlarını da çekmeye izin verilmedi mi?)
- A Milli Takımımızın Fransa Milli Takımı ile oynadığı 50 sayı farkla mağlup olduğumuz hazırlık turnuvasındaki sonucun TBF‘nin resmî sitesinde sonuncunun verilmemesi
- Belgrad turnuvasından çekilme kararımız
Değerli Antrenör, Öğretmen, Yönetici Arkadaşlarım ve Okurlarımız,
Belgrad turnuvasından çekilme kararımız şu nedene dayandırıldı: “Yaza kısıtlı kadroyla başladığımız kamp süreci: A Erkek Milli Takımımızda yaşanan ve tekrarlayan sakatlıklar sonrasında, 11 kişilik kadroyla Fransa’da oynadığımız ikili temas karşılaşmasında iki oyuncumuzun daha sakatlanmasıyla devam etmiştir.
Ay-Yıldızlılarımızı eksik kadro nedeniyle, deplasmanda oynayacağımız karşılaşmalarda riske etmemek adına Sırbistan‘da düzenlenecek olan hazırlık turnuvasına katılmama kararı alınmıştır. Millilerimizin, FIBA 2025 Avrupa şampiyonası elemeleri hazırlıkları Kasım ayında devam edecektir”
İnanın ne diyeceğimi bilmiyorum. Hazırlık maçları bile özensiz olarak seçilmiş. Fransa Basketbol Milli Takımı Olimpiyatlara hazırlanıyor ve haklı olarak tam kadro olarak oynamakta ve son rötuşları yapmakla meşgul. Biz ise eksik bir kadroyla hazırlık maçı oynamaya çalışıyoruz. ‘Dostlar alışverişte görsün’ misali.
Caner isimli okurumuz Basketbol Federasyonuna eksik oyuncuları nasıl tamamlayacağı konusunda şöyle bir öneride bulunmuş: “Bence iki oyuncu ayarlanır ve o turnuvaya katılalım. Maç tecrübesi değerlidir. Berke Büyüktuncel. Rıdvan öncel. Muhammed Baygül. Göksenin Köksal oyuncu çok (Caner isimli okurumuzun yazmış olduğu öneriyi noktasına virgülüne dokunmadan olduğu gibi birebir alıntıladım.)
Değerli Antrenör, Öğretmen, Yönetici Arkadaşlarım ve Okurlarımız,
Basketbol Federasyon Başkanı sayın Hidayet Türkoğlu’na ve ekibine sadece bir soru sormak istiyorum… (Organizasyon, planlama üzerine soracak onlarca soru var aslında)
’85 milyon Türk insanından 12 kişilik kadroyu tamamlayacak oyuncu bulamadınız mı?”
Belgrad’daki turnuvadan oyuncu eksikliğinden dolayı çekildiğimize göre 85 milyon insanımızdan eksiği tamamlayacak oyuncu bulamamışızdır demek ki.
Basketbolu hayranlık düzeyinde seven insanlara da bir soru sormak istiyorum:
‘Basketbolun başına acaba tecrübeli Kaptan Pilot Menderes Çakıcı’yı mı getirsek?” Menderes Beyin kitabını okuyunca inanın ne bu planlama hatalarını yapacağını ne Türk oyuncu yetiştirme konusunda yanlış davranacağını ne de Türk Basketboluna bu zor günleri yaşatmayacağına emin oldum.
Beni asıl üzen önemli bir konu da Türk Basketbolunun bu kadar sahipsiz ve başına buyruk olması ve yönetilmesidir. (Tabii bir yönetim var ise)
Ülke sporundan sorumlu olan tüm yetkililere, Türk Basketbolu ‘MAY DAY, MAY DAY, MAY DAY’ veriyor diye seslenmek istiyorum.
Saygılarımla.
Kaynak: (1) Kaptan Pilot Menderes Çakıcı, Uçak Kazalarından Çıkarılan Dersler May Day, May Day, May Day Kaptan s:233