“Doncic’lerimizi Bekliyoruz” başlığıyla yazmış olduğum son yazımda Türkiye Basketbol Federasyonu yetkililerinin, Adriyatik Ligi veya Türkiye Basketbol Süper Ligine genç oyunculardan kurulu bir takımla katılma durumunun olduğundan bahsetmiştim. Böyle güzel bir projenin, her yıl düzenli olarak hayata geçirilmesinin çok faydalı olacağına ben de inanıyorum. Kendi basketbol yapımıza uygun bir şekilde planlanarak, uygulamaya geçirilmesi en çok da üst düzey basketbol yeteneğine sahip olan gençlerimize faydalı olacaktır. Bu da dolayısıyla A milli takımımıza yansıyacaktır.
Ülkemizde genç basketbolcuların yetiştirilmesi ve gelişimlerinin sağlanması adına ilk aklıma gelen ciddi projeler; Anadolu Efes ve Banvit’in pilot takım uygulamalarıydı. Türkiye Basketbol 1.Liginde yer alan Pertevniyal Gençlik ile ortak proje yürüten Anadolu Efes, bu ortaklıktan geçtiğimiz yıl ayrıldı. Geçen yıl pilot takım uygulamasını en ciddi şekilde devam ettiren tek basketbol kulübümüz Banvit oldu. Banvit-Bandırma Kırmızı ortaklığı sonucunda birçok genç basketbol yeteneğimiz Türkiye Basketbol 1.Liginde ciddi süreler alarak, basketbollarını geliştirme imkânı buldular. Türkiye Basketbol 2.Liginde Tofaş Gelişim ve Tolkar Genç Karşıyakalılar takımları genç oyuncularımız için fırsat oldular. Bunların dışında birçok kulübümüzün “Gelişim takımı” adında alt yaş kategorilerinden oluşan oyuncular ile bölgesel liglere katıldıklarını gördük.
Adriyatik (ABA League ve ABA 2nd League) Liginde takımları yer alan ülkelerin (Bosna Hersek, Sırbistan, Hırvatistan, Karadağ, Slovenya ve Makedonya) basketbollarında ciddi bir ilerleme ve uluslararası alanda başarıda istikrar olduğunu görüyoruz. Çünkü birbirleriyle etkileşim halinde olan bu basketbol ülkeleri, Adriyatik Ligini aynı zamanda genç basketbolcularının gelişim ligi olarak da görmekteler. Makedonya dışında diğer ülkeleri göz önünde bulundurduğumuzda, bu ülkelerin ciddi birer basketbol ülkeleri olduğunu rahatlıkla söyleyebiliriz.
Bizim genç basketbolcularımızın gelişimlerini sağlaması adına en uygun ortamı sağlayacak liginde Adriyatik Ligi olduğunu düşünüyorum. 16-20 yaş aralığında ülkemizin en iyi oyuncuları olmaya aday genç basketbolcularımızdan kurulu bir ekiple her yıl düzenli olarak Adriyatik Ligine katıldığımız taktirde çok kısa bir zamanda oyuncularımızın gelişimi adına olumlu sonuçlar alacağımıza inanıyorum. TBF ve kulüplerarasında gerçekleşecek anlaşma neticesinde kurulacak olan takım; oyuncularımıza, kulüplerine ve milli takımımıza çok önemli faydalar sağlayacaktır.
Kulüplerinin bu sezon gelişimlerini sağlayacak ölçüde yeterince süre vermeyeceğini düşündüğüm ama TBF takımına dâhil edildiklerinde çok önemli sıçramalar yapacağına inandığım oyuncular olarak ilk aklıma gelenler; Berk Demir (1995, 204 cm, Anadolu Efes), Onuralp Bitim (1999, 196 cm, Anadolu Efes), Yiğitcan Saybir (1999, 201 cm, Anadolu Efes), Ragıp Berke Atar (1999, 210 cm, Banvit), Ömer Utku Al (1998, 181 cm, Beşiktaş Sompo Japan), Kartal Özmızrak (1995, 189 cm, Darüşşafaka), Emircan Koşut(1995, 216 cm, Darüşşafaka), Egehan Arna (1997, 202 cm, Fenerbahçe Doğuş), Ahmet Can Duran (1999, 205 cm, Fenerbahçe Doğuş), Alp Karahan (1998, 193 cm, Pınar Karşıyaka), Berkan Durmaz (1997, 205 cm, Tofaş), Erkin Şenel (1999, 191 cm, Banvit), Mert Konuk (2000, 194 cm, Tofaş), Enes Berkay Taşkıran (1997, 190 cm, Beşiktaş Sompo Japan), Eray Akyüz (2000, 189 cm, Banvit).
Bu oyuncu listesi sadece ilk aklıma gelen oyunculardan oluşuyor. Bu oyuncuların dışında daha birçok yeteneğimiz de mevcuttur. Eğer TBF takımı kurulacak ve üst düzey bir lige katılacaksak, öncelikle genç basketbolcularımız ve aileleri fedakârlık etmek zorundadır. Oyuncular ve aileleri para kazanmayı ilk tercih olarak seçerlerse, ileride çok büyük bir oyuncu olmalarının da önünü kesmiş olurlar. Genç yeteneklerimiz ilk önce çok iyi bir basketbolcu olmayı kendilerine hedef belirlemeliler. Sonrasında zaten maddi imkânlar önlerine serilecektir. Liglerimizdeki yabancı oyuncu sayısını azaltır ve genç oyuncularımızın basketbollarını geliştirmeleri adına imkânlar sunarsak, A milli basketbol takımımızda üç-beş yıla kalmaz birçok uluslar arası şampiyonada kürsüye çıkacaktır.
Türkiye Basketbol Federasyonumuz yerinde bir kararla genç basketbolcularımız için projeler hayata geçirirken, Avrupa ülkelerinde de benzer projelerin olup olmadığını sizler için araştırdım. Yapmış olduğum araştırma muhakkak eksik kalacaktır. Buna rağmen bundan sonra yapılacak daha nitelikli çalışmalar adına bir kaynak teşkil etmesi beni memnun edecektir.
Her şey A milli takımlarımız için.
Avrupa Liglerindeki Uygulamalar
Almanya (80,5 milyon):
BBL (1.Lig) Liginde yer alan çoğu basketbol takımının, ProB (3.Lig)’den itibaren (FC Bayern II ve Fraport SKY II) ikinci takımları çeşitli alt liglerde mücadele ediyor. Hatta kimi kulüplerin üçüncü takımları (ALBA Berlin III gibi) dahi var.
Belçika (11,2 milyon):
Euromillions League (1.lig) basketbol takımlarının çoğunun, alt liglerde mücadele eden ikinci takımları var. Özellikle Top Division I (2.Lig)’de yer alan Port Of Antwerp Giants B takımının bütün oyuncuları Belçika asıllı ve çoğunluğu 20 yaş altı oyuncusu.
Bosna Hersek (3,9 milyon):
Division I (1.Lig)’de yer alan bazı basketbol takımlarının, Division II (2.Lig)’de ikinci takımları (Siroki II ve Zrinjski II) bulunuyor.
Bulgaristan (7,3 milyon):
Bulgaristan Division A (2.Lig)’da yer alan BC CSKA “İnterlogic Sophia” basketbol takımının kadrosunda yer alan oyuncuların tamamı 20 yaş altı oyunculardan kurulu. Anlaşıldığı kadarıyla milli takım adına bir proje takımı olarak oluşturulmuş. Hatırlanacağı gibi Bulgaristan Basketbol Federasyonu 2012-2013 yılında Bulgaristan 1.Ligine (NBL), Bulgaristan 20 yaş altı milli takımını dâhil etmişti. Bu projenin sonuçlarına baktığımızda Bulgaristan NBL Liginde oynayan U20 Bulgaristan milli takım oyuuncularından; Evgeni Hadjirusev, Nikolay Stoyanov, Aleks Simeonov ve Velislav Galabov bu yıl Bulgaristan A milli takımının geniş kadrosunda kendilerine yer buldular. Ayrıca NBL (1.Lig)’de yer alan bazı takımların Division A (2.Lig)’da ikinci takımları da bulunuyor.
Çekya (10,5 milyon):
NBL (1.Lig)’de yer alan bazı basketbol takımlarının, 1Liga (2.lig)’da ikinci takımları (Nymburk B, USK Praha B ve Opava B) mevcut.
Finlandiya (5,4 milyon):
Korisliiga (1.Lig) mücadele eden bazı basketbol takımlarının, 1st Division (2.Lig)’da mücadele eden ikinci takımları (Pyrinto II ve HNMKY U23) var. Ama en önemlisi 1st Division A (2.Lig)’da mücadele eden “HBA-Marsky” ve 1st Division B (2.Lig)’de mücadele eden “Munkkiniemen” takımlarının kadrosunun tamamının 20 yaş altı Finlandiyalı oyunculardan kurulu olmasıdır. Bu yıl HBA-Marsky takımının kadrosunda yer alan oyuncuların; ikisi Finlandiya 20 yaş altı, altısı ise Finlandiya 18 yaş altı takımlarında oynadılar. Ayrıca HBA-Marsky takımının baş antrenörü Antti Koskelainen, 16 yaş altı Finlandiya milli takımının baş antrenörlüğünü de yapmaktadır.
Fransa (65,7 milyon):
Fransa’da ProA (1.Lig) Liginde yer alan takımların 21 yaş altı takımlarından oluşturulan U21 ligi mevcut. Deplasmanlı U21 Ligi Fransa Ligi, 18 takımdan oluşuyor ve atkımlar 34 maç oynuyorlar. Centre Federal Du Basket-Ball (CFBB) kulübü Fransa Basketbol federasyonu tarafından desteklenmekte ve baş antrenörü Bernard Faure aynı zamanda 16 yaş altı Fransa milli takımını çalıştırmaktadır. Bu yıl CFBB erkek takımının 6 oyuncusu Fransa 16 yaş altı, 3 oyuncusu da Fransa18 yaş altı milli takımlarının Avrupa Şampiyonası Finalleri kadrosunda yer aldı. Fransa Basketbol Federasyonun özellikle 18 yaş altı Fransız oyuncuların çok iyi bir şekilde yetiştirilmesi adına kurdukları CFBB proje kulübü aynı zamanda Fransa’nın NM1 (Fransa 3.Ligi) Liginde yer alıyor. Geçtiğimiz sezon ligde oynadığı 34 maçın tamamını kaybetmelerine rağmen, liglere katılmaya devam ediyorlar. Genç basketbolcuların tamamen bireysel gelişimleri ön plana alınarak bir program dâhilinde gelişimleri sağlanılıyor. Sonuçta da Fransa A milli takımına mümkün olduğunca eksiksiz bir şekilde geçişleri sağlanılıyor.
Hırvatistan (4.2 milyon):
Çoğu basketbol takımının alt liglerde ikinci takımları bulunuyor. Özellikle KK Split takımının kadrosunda birçok genç Hırvat basketbolcu bulunuyor. KK Split takımı bu yıl 20 yaş altı Hırvatistan milli takımına iki, 18 yaş altı Hırvatistan milli takımına dört, 16 yaş altı Hırvatistan milli takımına iki oyuncu verdi.
İngiltere/Büyük Britanya (63,6 milyon):
Bazı kulüplerin NBL D3 (4.Lig)’de ikinci takımları (Worcester W.2, Sheffield S. 2, Thames Valley Cavaliers 2) var. Her ne kadar İngiltere basketbolunda biraz gerileme yaşanmış olsa da altyapı organizasyonlarına önem vermeye çalışıyorlar.
İspanya (46,8 milyon):
Liga Endesa (1.lig)’da yer alan Barcelona kulübünün, bir alt lig olan LEB Gold (2.Lig)’de FC Barcelona II takımı mevcut. Başta Real Madrid olmak üzere, Gran Canaria, Estudiantes, Palma, Andorra, Unicaja, UCAM Murcia ve Valencia gibi Liga Endesa takımlarının 3.Lig’den itibaren ikinci takımları alt liglerde mücadele ediyor.
İsrail (7,9 milyon):
İsrail Artzit (3. Lig)’de “Wingate Akademi” adıyla 18 yaş altı oyunculardan kurulu bir basketbol takımı yer alıyor. Bu takım geçtiğimiz sezon genç oyunculardan kurulu kadrosu ile 13 takımlı ligde 24 maç yapmış, 2017 yılında da İsrail 18 yaş altı milli takımına iki oyuncu vermiş.
İsveç (9,5 milyon):
Basketligan (1.Lig)’da oynayan bazı kulüplerin, Basketettan (3.lig)’de ikinci takımları bulunuyor.
İsviçre (8 milyon):
LNA (1.lig)’de oynayan Lugano Tigers takımının LNB (2.Lig)’de 23 yaş altı takımı bulunuyor. Ayrıca 1LN (3.Lig) ve League-2LN (4.Lig)’de birçok kulübün 23 yaş altı veya ikinci takımı bulunuyor.
Letonya (2 milyon):
LBL (1.Lig)’de yer alan çoğu basketbol kulübünün, LBL2 (2.Lig) ve LBL (3.Lig)’de ikinci takımları bulunuyor.
Litvanya (3 milyon):
Nüfusu 3 milyon dahi olmayan Litvanya’da basketbol adeta ana spor. Litvanya basketbolunda genç oyunculara ne kadar çok önem verildiğini pek anlatmaya gerek yok. Litvanya LKL (1.Lig) Ligindeki takımların tamamına yakınında zaten genç oyunculara güvenilip, ciddi süreler veriliyor. Bunun dışında NKL (2. Lig) Lig’de Zalgiris II ve RKL (3.Lig) Liginde Suduva 2, Neptunas-2 gibi pilot takımlar oluşturularak, gençlere çok önem veriliyor.
Polonya (38,5 milyon):
Çoğu basketbol takımının 2 Liga (3.lig) ve 3 Liga (4.Lig)’da ikinci takımları bulunuyor.
Portekiz (10,5 milyon):
LPB (1.Lig)’de yer alan Benfica basketbol kulübünün Proliga (2.lig)’da mücadele eden B takımı bulunuyor.
Romanya ( 19.7 milyon):
Liga Nationala (1.lig)’de yer alan çoğu kulübün, Liga I (2.Lig)’de ikinci takımları bulunuyor.
Rusya (144,1 milyon):
Rusya bu yıl tekrardan A milli takım düzeyinde eski günlerine dönmenin sinyallerini verdi. Her ne kadar 2017 Avrupa Şampiyonası Finallerinde yarıfinalde elenmiş olsalar da geçtiğimiz turnuvalara göre çok daha güçlü bir takıma sahip olduklarını gördük. Başta CSKA Moskova olmak üzere Unics Kazan, Zenit Saint Petersburg ve Khimki Moskova gibi takımların yer aldığı; 11 takımlı deplasmanlı 23 yaş altı (U23 League) Ligleri mevcut. Bu ligde oyuncular sezon boyunca toplam 40 maç oynama tecrübesi elde edebiliyorlar. Son yedi-sekiz sezondur düzenlenen bu 23 yaş altı ligin olumlu sonuçlarını yavaş yavaş almaya başladıklarını görebiliyoruz. Rusya’da özellikle kadın basketbolunda dikkat edilmeye değer önemli adımlar atılıyor. 2017 19 yaş altı kızlar Dünya Şampiyonası finalinde Amerika Birleşik Devletlerini 86-82 yenen Rus kız milli takımında yer alan Maria Vadeeva (1998) ve Raisa Musina (1998) aynı zamanda Rusya A milli takımında oynuyorlar. Rusya Superleague 1 (2.Lig)’de yer alan Dynamo-Farm kulübü şampiyon olarak PBL (1.Lig)’e çıkmayı başardı. Bu başarıyı yakalarken, kadrosunun tamamı 21 yaş altı Rus oyunculardan kuruluydu. Bu yıl Dynamo-Farm takımının kadrosunda yer alan iki oyuncu 19 yaş altı, 6 oyuncu ise 20 yaş altı Rusya kız milli takımlarında yer aldılar. Ayrıca, PBL (1.Lig) takımlarının çoğunun, alt liglerde ikinci takımları bulunuyor. Rusya kadın basketbolu, kulüp ve milli takım işbirliği neticesinde uzun vadede belki de ABD Kadın Basketbol takımını zorlayacak tek kadın milli takımı olmayı başaracak gibi görünüyor.
Sırbistan (7,2 milyon):
Sırbistan denildiğinde akla hiç kuşkusuz basketbol geliyor. Birçok oyuncu eksiğine rağmen, 2017 Avrupa Basketbol Şampiyonasında finale kalmayı da başardılar. Crvena Zvesda MTS Belgrad, BC PartizanNıs Belgrad, FMP Belgrad gibi köklü kulüplerinin yanında BC Mega Bemax Sremska Mitrovica gibi genç basketbolcuların gelişimlerine odaklanan kulüpler de mevcut. Bunun dışında Sırbistan’da JLS Ligi adında 19 yaş altı deplasmanlı 12 takımlı lig oynatılıyor. Sırbistan’ın basketbolda A milli takımlar düzeyinde elde ettiği başarılar, büyük bir basketbol kültürüne sahip olmasının yanında ve iyi organize edilmiş basketbol liglerine sahip olmasından da geçiyor.
Slovakya (5,4 milyon):
SBL (1.lig) takımlarının çoğunun 1.Liga (2.lig)’da B takımları bulunuyor.
Slovenya (2,1 milyon):
Avrupa Şampiyonası Finallerine katılan altyapı milli takımlarımızın kadrosunda Türkiye Basketbol Süper Ligi kulüpleri dışında bir kulüpte oynayan oyuncu pek bulunmazken, Slovenya altyapı milli takımlarında ise bunun tersinin gerçekleştiğini görüyoruz. Slovenya’nın en önemli kulüpleri olan ve geçtiğimiz sezon Adriyatik Liginde de mücadele eden Union Olimpija Ljubljana ve KRKA Novo Mesto basketbol kulüplerinden, altyapı milli takımlarında oynayan çok az sayıda oyuncunun olduğunu görüyoruz. Bunun dışında hem Liga Nova KBM (Slovenya 1.Ligi) hem de Alpe Adria Cup (Çekya, Avusturya, Slovakya, Hırvatistan ve Macaristan takımlarının mücadele ettiği bir lig)’da mücadele veren Zlatorog Lasko (3 U20) ve Helios Suns Domzale (3 U20, 1 U18, 1 U16) kulüplerinin ise Slovenya altyapı basketbol milli takımlarını besleyen kulüpler olduğunu görüyoruz. 2SKL (Slovenya 2.Lig)’de mücadele eden; GA Grosuplje (2 U18, 1 U16), LTH Castings Skofya Loka (1 U20, 3 U18) ve Parklji Bezigrad (3 U18) basketbol kulüpleri adeta Slovenya altyapı milli takımlarının oyuncu kaynağı durumundalar. Başta da bahsettiğim gibi Slovenya’da işler bizdekinin tam tersi şeklinde gerçekleşiyor. Onların adeta alt ligleri altyapı milli takımları için oyuncu kaynağıyken, bizim altyapı milli takımlarımızda ise genelde Süper Lig takımlarının oyuncuları yer alıyorlar. Kısacası Slovenya basketbolunda genç oyuncu yetiştirme yöntemi, proje takımlarında yer alan genç oyuncuların liglerde mücadele ederek, gelişmesi şeklinde gerçekleşiyor. İlerleyen yıllarda Union Olimpija Ljubljana ve KRKA Novo Mesto gibi takımların kadrolarında yer alan genç yeteneklerin; Zlatorog Lasko, Helios Suns Domzale, GA Grosuplje, LTH Castings Skofya Loka ve Parklji Bezigrad gibi proje takımlarından transfer edildiklerini görüyoruz. Adeta bu takımlar Slovenya basketbolunun üst düzeydeki kulüplerinin pilot takımları durumundalar.
Ukrayna (45,6 milyon):
SuperLeague (1.Lig)’de yer alan çoğu kulübün, Higher Stage One ve Higher League Stage Two (2.Lig) gibi alt liglerde ikinci takımları bulunuyor. Bu alt liglerde oynayan genç oyuncular lig boyunca 40 maça yakın maç tecrübesi ediniyorlar.
(16-09-2017)